Trzej królowie, trzej mędrcy, magowie – tak najczęściej określa się monarchów, którzy wiedzeni przez Gwiazdę Betlejemską przybyli do Betlejem i oddali pokłon nowonarodzonemu Jezusowi.
Trzej mędrcy są ważną częścią chrześcijańskiej tradycji, choć… nie wiemy nawet dokładnie kim byli i skąd pochodzili. Tradycyjnie uznawani są za świętych w Kościele Katolickim, Prawosławnym oraz w starożytnych Kościołach Wschodu.
Ewangelia według św. Mateusza jest jedyną z czterech ewangelii kanonicznych, która wspomina o Mędrcach. Czytamy w niej:
„Gdy Jezus narodził się w Betlejem w Judei za panowania króla Heroda, oto mędrcy ze Wschodu przybyli do Jerozolimy i pytali: «Gdzie jest nowo narodzony Król żydowski? Ujrzeliśmy bowiem Jego gwiazdę na Wschodzie i przybyliśmy oddać Mu pokłon».
Skoro to usłyszał król Herod, przeraził się, a z nim cała Jerozolima. zebrał więc wszystkich arcykapłanów i uczonych ludu i wypytywał ich, gdzie ma się narodzić Mesjasz. Ci mu odpowiedzieli: «W Betlejem judzkim, bo tak zostało napisane przez Proroka: a ty, Betlejem, ziemio Judy, nie jesteś zgoła najlichsze spośród głównych miast Judy, albowiem z ciebie wyjdzie władca, który będzie pasterzem ludu mego, Izraela».
Wtedy Herod przywołał potajemnie mędrców i wywiedział się od nich dokładnie o czas ukazania się gwiazdy. A kierując ich do Betlejem, rzekł: «Udajcie się tam i wypytajcie starannie o dziecię, a gdy Je znajdziecie, donieście mi, abym i ja mógł pójść i oddać Mu pokłon». Oni zaś, wysłuchawszy króla, ruszyli w drogę.
A oto gwiazda, którą widzieli na Wschodzie, postępowała przed nimi, aż przyszła i zatrzymała się nad miejscem, gdzie było dziecię. Gdy ujrzeli gwiazdę, bardzo się uradowali. Weszli do domu i zobaczyli dziecię z Matką Jego, Maryją; padli na twarz i oddali Mu pokłon. I otworzywszy swe skarby, ofiarowali Mu dary: złoto, kadzidło i mirrę.A otrzymawszy we śnie nakaz, żeby nie wracali do Heroda, inną drogą udali się z powrotem do swojego kraju”. (Mt 2, 1-12)
Jak widzimy, św. Mateusz nie wspomina o tym, kim dokładnie mędrcy byli i skąd przybyli do Betlejem. Te informacje czerpiemy pośrednio z innych fragmentów Pisma Świętego, m.in. z psalmów i Księgi Izajasza.
Psalm 72 (11) głosi:
„I oddadzą mu pokłon wszyscy królowie,
wszystkie narody będą mu służyły”.
W Księdze Proroka Izajasza czytamy zaś:
„Powstań! Świeć, Jeruzalem, bo przyszło twe światło i chwała Pańska rozbłyska nad tobą. Bo oto ciemność okrywa ziemię i gęsty mrok spowija ludy, a ponad tobą jaśnieje Pan, i Jego chwała jawi się nad tobą.
I pójdą narody do twojego światła, królowie do blasku twojego wschodu. Rzuć okiem dokoła i zobacz: Ci wszyscy zebrani zdążają do ciebie. Twoi synowie przychodzą z daleka, na rękach niesione są twe córki.
Wtedy zobaczysz i promienieć będziesz, a serce twe zadrży i rozszerzy się, bo do ciebie napłyną bogactwa zamorskie, zasoby narodów przyjdą ku tobie. Zaleje cię mnogość wielbłądów – dromadery z Madianu i z Efy. Wszyscy oni przybędą z Saby, zaofiarują złoto i kadzidło, nucąc radośnie hymny na cześć Pana”.
(Iz 60, 1-6)
Pismo Święte nie przekazuje w żadnym miejscu, jak wielu mędrców (królów) przybywa oddać hołd Jezusowi. Nie wskazuje także, kiedy wydarzenie to miało miejsce. W szopkach bożonarodzeniowych spotkać można często scenkę, w której nowonarodzonego Jezusa ukazuje się w otoczeniu Maryi, Józefa, trzech królów oraz pasterzy.
Jako pierwsi o narodzinach Jezusa zostali poinformowani przez Anioła pasterze wypasający w pobliżu swoje stada. To oni pewnie jako pierwsi dotarli do stajni, gdzie na świat przyszedł Jezus. Monarchowie, mędrcy ze Wschodu nie musieli dotrzeć do Betlejem w ten sam dzień. Stało się to być może kilka-kilkanaście dni później, jednak w czasie, kiedy w miasteczku tym wciąż przebywali Maria, św. Józef i Dzieciątko.
Trzej królowie powszechnie nazywani są mędrcami lub magami. Słowa te pochodzą m.in. z łacińskiego słowa magus i greckiego magos. Greckie magos pochodzi od staroperskiego (awestyńskiego) słowa maguŝ, magâunô, które oznaczało kastę religijną, do której należał Zaratustra. Kapłani należący do tej kasty słynęli ze znajomości astrologii, która była w ich kulturze wysoko cenioną nauką. Pochodna terminu maguŝ została ostatecznie utożsamiona ze słowem magia( ang. magic), którą powiązywano z tajemniczymi praktykami, a nawet okultyzmem. Słowo „magowie” w odniesieniu do trzech mędrców może więc wynikać z ich znajomości astrologii, gwiazd i „odczytywania” znaków poprzez obserwację nieba.
Magów określa się często także jako królów. Nie wspomina o tym św. Mateusz, lecz wzmiankę o możliwym królewskim pochodzeniu mędrców znajdujemy w Starym Testamencie. Wspominany wcześniej Psalm 72 (11) głosi:
„I oddadzą mu pokłon wszyscy królowie,
wszystkie narody będą mu służyły”.
Psalm 68 (29-30) mówi zaś:
„O Boże, okaż Twoją potęgę,
potęgę Bożą, z jaką działałeś dla nas
z Twej świątyni nad Jeruzalem!
Niech królowie złożą Tobie dary!”
Trzej królowie mają według niektórych badaczy utożsamiać trzy etapy życia człowieka, a także trzy obszary kulturowe. Odzwierciedla się to w sztuce, która ukazuje zazwyczaj ofiarującego złoto Kacpra jako starszego człowieka, często z białą brodą. Melchior ukazywany jest jako człowiek w średnim wieku, darujący Jezusowi kadzidło. Baltazar zaś, najczęściej czarnoskóry, to często człowiek młody, który składa w darze mirrę.
Dary, jakie mędrcy przekazali Jezusowi są różnie interpretowane. Zauważa się, że złoto, kadzidło i mirra nie oznaczają podarunku, które ofiarowuje się wyłącznie królowi. Znaczenie religijne tych przedmiotów może oznaczać, że mędrcy ze Wschodu uważali Jezusa za kogoś więcej, niż ziemskiego władcę (pisał o tym m.in. Jan Chryzostom).
Pismo Święte nie wspomina, co później stało się z darami od mędrców. I w tym miejscu także przez wieki pojawiły się mniej i bardziej prawdopodobne teorie. Jedna z historii mówi nawet o kradzieży złota przez dwóch złodziei, którzy zostali później ukrzyżowani razem z Jezusem. Inna sugeruje, że złoto zostało „spieniężone” przez Marię i Józefa, kiedy musieli uciekać z Betlejem przed Herodem, który chciał zamordować Jezusa. Istnieje także opowieść mówiąca o tym, że mirrę wykorzystano do namaszczenia ciała Jezusa po Jego ukrzyżowaniu.
Nie wiadomo, co stało się z trzema królami po ich powrocie do swoich krajów. Według jednej z tradycji, spotkanie z Jezusem miało poruszyć ich tak bardzo, że nawrócili się i zostali chrześcijanami. Niektóre opowieści mówią o tym, że wszyscy ponieśli śmierć męczeńską. Miejsce ich pochówku nie jest oczywiście znane, choć i w tej sprawie pojawiały się różne teorie. Żyjący na przełomie XIII i XIV wieku podróżnik Marco Polo twierdził, że groby trzech mędrców zostały mu pokazane w mieście Saveh na południe od Teheranu.
Relikwiarz ze szczątkami trzech mędrców (trzech króli) znajduje się w katedrze w Kolonii w Niemczech. Relikwie te odkryć miała cesarzowa Helena, matka Konstantyna Wielkiego, podczas swej pielgrzymki do Ziemi Świętej. To ona miała przewieźć szczątki mędrców do Konstantynopola, skąd trafiły później do Mediolanu, a w 1164 roku do Kolonii, gdzie sprowadził je cesarz Fryderyk Barbarossa.
Jak oznaczyć drzwi na Trzech Króli???
Umieszczany u nas najczęściej napis K+M+B 2025 odnosi się do imion trzech Mędrców ze Wschodu, którzy przybyli, aby oddać pokłon nowonarodzonemu Jezusowi (Kacper, Melchior i Baltazar). Jest to powszechnie przyjęty i poprawny zapis, jednak stoi za nim dość powierzchowna interpretacja.
Znacznie starszy i głębszy przekaz mówi, że drzwi należy oznaczać napisem C+M+B, a do liter dopisać datę bieżącego roku: C+M+B 2025. W niektórych krajach skrót umieszcza się pomiędzy liczbami oznaczającymi rok: 20+C+M+B+25.
C+M+B to skrót pochodzący od łacińskiej sentencji Christus Mansionem Benedicat, która oznacza: „(Niech) Chrystus mieszkanie błogosławi”. Choć św. Augustyn podaje jeszcze jedną interpretację: Christus Multorum Benefactor – „Chrystus dobroczyńcą wielu”.
Modlitwa przy oznaczaniu drzwi kredą K+M+B 2025
Łacińskie słowo mansio oznacza dom nie tylko w sensie samego zamieszkania, ale miejsce, w którym się pozostaje, czuje się osłoniętym, otulonym, miejsce życia i tworzenia wspólnoty. Dlatego, zgodnie z tradycją, drzwi oznacza ojciec rodziny, w obecności wszystkich domowników wypowiadając słowa modlitwy:
Panie Jezu Chryste, którego Trzej Mędrcy
jako Dziecię znaleźli w domu i złożyli Mu hołd,
który wzrastałeś w domu w Nazarecie przy boku Maryi i świętego Józefa,
uświęć i nasz dom swoją obecnością.
Niech panuje w nim Twoja miłość, dobroć i czystość.
Niech wszyscy tworzymy domowy Kościół,
który w tym sanktuarium niech stale składa Ci uwielbienie i chwałę.
Niech święte symbole, które znaczymy na drzwiach tego sanktuarium,
przypominają nam i tym, którzy będą nas odwiedzać,
że jesteśmy domowym Kościołem
i za gwiazdą wiary chcemy iść na spotkanie z Tobą,
do domu naszego wspólnego Ojca,
z którym w jedności Ducha Świętego
żyjesz i królujesz przez wszystkie wieki wieków. Amen.*
Ta wymowna modlitwa pokazuje, że nie warto rezygnować z zapisu – którykolwiek on będzie – poprzez który zapraszamy Chrystusa do naszego domu i prosimy o to, aby uświęcił nasze życie swoją obecnością.
Na Uroczystość Trzech Króli nasi dzielni ministranci znaleźli czas i przygotowali wyjątkowe zestawy zawierające kredę, kadzidło i węgielek – symbole tradycji i wiary.
Dzięki twojemu wsparciu będą mogli kontynuować swoją posługę przy ołtarzu, uczestniczyć w wyjazdach, spotkaniach integracyjnych i rozwijać swoje talenty. Złóż hojny dar i podziękuj im za ich oddanie, pracę i służbę przy ołtarzu. To inwestycja w naszą wspólnotę i przyszłość Kościoła. Zestawy czekają na Ciebie u naszych ministrantów. Razem stwórzmy coś pięknego!!!
ORSZAK TRZECH KRÓLI
Zapraszamy na orszak który odbędzie się w naszej parafii 6 stycznia o godzinie 10:15. Wyruszamy z przed Urzędu Gminy.
Opracowanie i redakcja: @/ksmarcinzapała/
Zródło: DoRzeczy.pl/ Aleteia.pl